Am measg nan leabhraichean ficsean-saidheans as fheàrr leam, tha Never Let Me Go le Kazuo Ishiguro. Tha Ishiguro ainmeil mar fhear dhe na h-ùghdairean litreachail as buadhaich ann am Breatainn, a choisinn an Duais Booker airson Remains of the Day, agus iomadh urram eile. Is geal a choisinn Ishiguro na h-urraman aige. Cha do thachair mi ri neach a leugh Never Let Me Go nach robh air an deargadh gu domhainn leatha. Tha an sgrìobhadh innte àlainn agus an sgeulachd neo-stràiceil, fìor agus drùidhteach truadh. Bha mi fhathast a’ meòrachadh air an leabhar mìosan as dèidh dhomh crìoch a chur air. Mholainn gu mòr e.

Chunna mi am fiolm dhen nobhail an toiseach, mus do leugh mi an nobhail fhèin; an rathad ceàrr is docha, ach cha chreid mi gun do rinn e diofair. Fhuair mi barrachd às an leabhar air sàilleabh ’s gum faca mi am fiolm an toiseach. Cha channadh tu sin mu dheidhinn mòran fiolmaichean stèidhichte air nobhailean soirbheachail, ach ’s e comharra air cho math ’s a tha am fiolm nach eil e a’ toirt air falbh bhon a gheibhear bhon nobhail, ach ga rìribh, a’ cur ris. Feumas gu bheil an deagh eadar-theangachadh a rinneadh bho nobhail gu fiolm na thoradh air comas an sgrìobhadair sgriobt, Alex Garland. Tha Garland na sgrìobhadair ficsean-saidheans e fhèin. Sgrìobh e an nobhail nuadh diostòpach, The Beach, agus na sgriobtan do 28 Days Later agus do Sunshine. Tha e soilleir gun robh Garland gu math dìleas agus faiceallach nuair a rinn e an tionndadh air Never Let Me Go gu sgriobt fiolm, agus a rèir coltais, tha an dìleas sin stèidhichte air càirdeas fada eadar an dithis ùghdair, mar a mhinich iad ann an agallamh a rinn iad goirid an dèidh dhan fiolm tighinn a-mach:

Is fhiach an t-agallamh air fad a choimhead. Tha an còmhradh eadar na h-ùghdaran smaoineachail agus tha e gu sònraichte inntinneach cluinntinn na thuirt iad mu fhicsean-saidheans anns a’ chiad còig mionaidean. Tuigear gun robh e rud beag doirbh do chuid aideachadh gur e ficsean-saidheans a th’ ann an Never Let Me Go. Anns an lèirmheas aice anns an New York Times, bha Sarah Kerr air a maslachadh gun sgrìobhadh ùghdair litreachail cho cliùiteach ri Ishiguro ann an genre cho ìorasal ri ficsean-saidheans:

The setup is so shocking — in such a potentially dime-store-novel way — that it’s hard to believe at first that it issued from Ishiguro’s desktop. Has one of our subtlest observers gone to pulp? […] Is he setting up house in a pop genre — the sci-fi thriller — in order to quietly upend its banal conventions, as he did with the manor-house elegy in ”The Remains of the Day” and the detective yarn in ”When We Were Orphans”?

Tha rudeigin truadh èibhinn mun tàmailt àrdanaich a ghabh Kerr an seo, cinnteach nach biodh an gaisgeach litreachail aice a’ sgrìobhadh gu dìreach agus gun chleas ann am ficsean-saidheans. Dh’fheumadh gun robh adhbhar eile aige, shaoil i, agus gu dearbh, aig a’ cheann thall, bha Kerr am beachd gun do ghabh Ishiguro ri cunnart sgrìobhadh ann am ficsean-saidheans airson maith na sgeulachd aige, gun do chleachd e an genre ìorasal air adhbharan ealtanta uasal, mar chothrom beachdachaidh air fèin-aithne agus air nàdar cuimhne. Ach an e rud ùr a tha seo, na beachd? Nach eil fèin-aithne agus cuimhne ri chèile nam prìomh chuspairean ann am mòran ficsean-saidheans? Is iongantach cho deiseil ’s a tha cuid beachdachadh air fiach ficsean-saidheans agus iad dearg aineòlach mu fhairsaingeachd an genre.

Ach chì sinn anns a’ bhideo gu h-àrd gun robh beachd fada nas subailte agus fosgailte aig Ishiguro fhèin na bh’ aig Kerr, gun robh e deònach aideachadh nach robh e cho fiosraichte ri Garland mu dheidhinn ficsean-saidheans agus gun robh an sgarradh eadar ficsean-saidheans air an dàrna làimh agus ficsean litreachail air an làimh eile faoin agus gun cus brìgh co-dhiù.