Choimhead mi Dune 2 a’ chiad uair air an sgàilean mhòr aig a’ Highland Cinema anns a’ Ghearasdan na bu tràithe am bliadhna, agus nuair a thàinig mi a-mach às an taigh-dheilbh, bha mi air chrith. Cha chreid mi gun tug film eile an aon bhuaidh orm on a chunnaic mi a’ chiad Star Wars anns an taigh-dheilbh is mi nam bhalach bheag air ais an 1977. Cheannaich mi an DVD, agus choimhead mi a-rithist e thar an deiridh-sheachdain corra thuras, agus ged nach robh an aon bhuaidh aige air an sgàilean bheag, bha e fhathast uabhasach math.

Tha fios gun robh mòran iomagaineach, agus ’s e faochadh a th’ ann gu bheil e cho math ’s a tha e. Bha an leabhar cianail cudromach dhomh nuair a bha mi òg, agus easbhaidhean an dàrna taobh, tha mi cuideachd measail air a’ film aig David Lynch. Bha a’ chiad film anns an t-sreath ùr seo glè mhath, ach bha fios gum biodh an dùbhlan a bu mhotha ri thighinn anns an dàrna fear. An soirbhicheadh le Denis Villeneuve far nach do shoirbhich le Lynch no Alejandro Jodorowsky roimhe?

Ann am meadhan nan seachdadan, nuair nach deach e le Jodorowsky, dh’fhalbh George Lucas, agus rinn e Star Wars, a bha, gu h-ìre mhòr, na thionndadh faoin ach spòrsail air an sgeulachd aig Frank Herbert, agus leis an fhìrinn innse, is dòcha gum b’ e deagh rud a bha sin. B’ e film às na 70an a bh’ ann an Star Wars gu a chùl. Cha chreid mi gum freagradh an Dune aig Villeneuve air an linn sin, ach tha e a’ faireachdainn buileach iomchaidh dhan linn againne, le a chnuasachadh air cumhachd agus air a’ chunnart an cois ceannardais mhesiasaich.

’S e film dorcha gun dòchas a th’ ann, agus ’s ann mar sin a lorg mi an nobhail nuair a bha mi òg. Tha an saoghal aig Dune uile gu lèir Machiavellianach. ’S e deachdairean geur-chùiseach a th’ ann an teaghlach Paul Atreides, dìreach rud beag nas sìobhalta na an teaghlach Harkonnen, ach iad nan deachdairean fhathast. Agus còmhla ris na Bene Gesserit, an Spacing Guild, an t-Iompaire fhèin: tha iad uile a’ cluich an aon gheama chumhachd, geama gun iochd. “This world is beyond cruelty,” mar a chanas Paul anns a’ film, agus tuigear gu bheil e a-mach air an t-saoghal aige air fad, chan ann a-mhàin air Dune fhèin.

Tha Dune 2 dìleas dhan lèirsinn dorcha a thug buaidh cho làidir orm nuair a bha mi nam bhalach, agus nach do bhris e mo chridhe a-rithist, ceathrad ’s a chòig bhliadhna air adhart, air latha dorcha, fliuch, ann am baile beag, glas, fada on bhaile mhòr, uaine, làn dòchais far an d’fhuair mi m’ àrach òg.